Cô Lê Kim Dung
(Từ góc nhìn của một tư vấn viên viết luận, một giáo viên, và một phụ huynh)
Để viết một PS thành công, bạn phải biết chọn đúng chuyện để kể, và kể đúng điều cần kể.
Chọn đúng chuyện để kể
Hãy nhớ lại bài toán tiếp thị món hàng để có một bữa ăn trong bài trước. Tương tự, để chọn đúng câu chuyện để kể thì học sinh phải trải qua một hành trình tự khám phá.
Trước tiên, bạn hãy dừng lại, tĩnh tâm, nhìn lại mình, điểm qua những trải nghiệm quan trọng trong 17 năm đầu đời của mình. Tiếp theo, hãy chọn trong số đó hai, ba câu chuyện mà bạn tâm đắc nhất, rồi đặt ra những câu hỏi sau cho từng câu chuyện:
Hai câu hỏi đầu bạn hoàn toàn có thể trả lời, dựa trên sự tìm hiểu của bạn đối với câu hỏi của bài PS và ngành học / ngôi trường mà bạn đang hướng tới.
Câu hỏi 3 và 4 khó hơn, đòi hỏi một sự cảm nhận tinh tế và kinh nghiệm về các bài PS để trả lời. Hãy nhớ rằng ban tuyển sinh của những trường đại học này đã đọc hàng nghìn những bài PS của học sinh, và chắc chắn những bài ‘nhờ nhờ’ không hấp dẫn nổi họ. Hơn nữa, bạn không thể kể hay một câu chuyện khi bạn thiếu cảm xúc với chính câu chuyện đó. Đã bao giờ bạn ngồi nghe một đứa bạn thân nỉ non dốc bầu tâm sự, và bạn phải sốt ruột kêu lên: “Giời ạ, cậu không có cái gì hay hơn, mới hơn để kể à?” Đấy, đừng để ai đó phải thốt lên câu này khi đọc bài PS của bạn.
Kể đúng điều cần kể
Bài PS là một bức chân dung tự họa bằng ngôn ngữ.
Nó phải giúp bạn tỏa sáng. Nó phải giúp bạn khắc họa được cái ‘code’ của riêng mình, khiến mình ‘khác mầu’với đám đông còn lại. Bạn phải khiến cho hội đồng xét tuyển khi đọc bài PS của bạn mà như đang ngồi xem một thước phim quay chậm kể về một quãng đời của bạn, và cảm nhận được một cách sống động cái ‘TÔI’ của bạn; và khi bộ phim kết thúc, họ phải đủ ấn tượng để thốt lên: “You’re the right person our uni is looking for!”
Không có một công thức viết chung nào phù hợp cho tất cả các bài PS. Nhưng có một số điều quan trọng chung cần nhớ.
Và yếu tố cuối cùng: sự nhạy cảm. Điều này, tôi e, cần kiến thức, thời gian, và sự trải nghiệm.
Có phải vì vậy mà các bạn cần tư vấn viên viết luận đồng hành cùng mình?